Mierzoete snoep en zure gezichten (met video!)

Dames en heren, mogen we aan u voorstellen: het Kits Smaakpanel van 2015, Hanna van de Voorde (12), Steven Goudswaard (11), Lydia Verloop (11) en Thijs Verloop (13). Vandaag voeren ze in Alblasserdam experimenten uit als echte onderzoekers. 

Heb jij altijd geloofd dat je met de verschillende delen van je tong andere smaken proeft? In veel biologieboeken staat het nog steeds: met het puntje van je tong proef je zoet eten, links en rechts vooraan zout voedsel, daarachter zure ingrediënten en middenachter de bittere kost. Dat is echter een fabeltje. Op je tong zitten overal smaakpapillen en die proeven elk alle smaken die er bestaan. Doe de test van het smaakpanel maar eens na, dan ontdek je dat vanzelf.  

Gewoon eens heel lang je tong uitsteken: dat mag voor dit eerste experiment. „Echt heel raar”, vinden de jongens. Voor hen staan vier glazen met zout en zoet water, bitter lemon en zure citroensap. Waar op je tong proef je deze smaken het best?  

Hanna doopt een wattenstaafje in het glas met citroensap. Voorzichtig stipt ze ermee op de verschillende delen van Lydia’s tong. „Iew, wat zuur”, gruwt Lydia. „Het proeft overal op mijn tong hetzelfde.” En daar heeft Lydia helemaal gelijk in. 

Hoog tijd om te snoepen! Thijs en Hanna krijgen een blinddoek voor, zodat ze niet zien welk snoepje er op hun tong gelegd wordt. „Dit lust ik echt niet”, piept Hanna. Lydia heeft een laurierdropje in haar mond gestopt. Nu wordt de test herhaald terwijl Thijs en Hanna hun neus dichtknijpen. „Ik proef gewoon een dropje, maar ik weet niet welke smaak dit is”, zegt Thijs. „Ja joh, met een dichte neus kun je ook niet goed proeven”, zegt Steven. 

De tafel wordt nog kleuriger. Het Kits Panel gaat wat testjes met M&M’s doen. Stiekem stoppen de jongens er een paar in hun mond. Maar het is opletten geblazen nu. Op ieder schoteltje moeten acht M&M’s van dezelfde kleur gelegd worden. De panelleden gieten een beetje water bij de M&M’s. „Kijk, als je nu gaat roeren, komt al de kleurstof van de M&M’s in het water terecht”, zegt Lydia. De vier onderzoekers dopen daarna een filterzakje in het gekleurde water. Voor hun experiment. Thijs heeft bruine M&M’s. Op zijn filterzakje verschijnen allerlei kleuren. „Rood, blauw en geel zijn basiskleuren, die bestaan maar uit één kleur”, legt Steven uit. „Maar bruin bestaan uit groen, geel, rood en blauw tegelijk. Dat zie je op het filterzakje.”

Het is tijd voor de volgende proef. De panelleden gooien allemaal twee M&M’s in een glas water. Dat is een precisiewerkje, want de kant met de M moet naar boven liggen. „Zonde van die M&M’s”, zucht Steven spijtig. „Ze zijn zo lekker!” Zeven minuten later buigen de vier zich weer over hun beker. „Wauw, de M is naar boven komen drijven”, zegt Thijs. „Dit vind ik cool!”, roept Hanna. „De M is van eetbare inkt gemaakt, dus die gaat drijven op het water.” M&M’s zijn niet alleen heel lekker om te eten, maar ook heel interessant om proefjes mee te doen. Leg maar eens vier M&M’s van verschillende kleuren op vier hoeken van een schoteltje met water. Als je geduldig wacht, zie je vanzelf een prachtig resultaat. En lossen M&M’s sneller op in koud of in warm water? Herhaal ook de test met het filterzakje maar eens bij groene M&M’s. Uit welke kleuren bestaat groene kleurstof? Zo ben jij ineens de onderzoeker thuis!

Nog één proefje heeft het Smaakpanel te gaan: proef je een zoet, zuur en bitter drankje ook met je neus dicht? Lydia proeft voorzichtig en kijkt daarna een beetje zuur. „Volgens mij is dit appelsap.” Helemaal goed! Zelfs met een dichte neus.  Er schuilen echte onderzoekers in de vier leden van het Kits Smaakpanel. Als volleerde juryleden hebben ze smaken beoordeeld en snoepjes geproefd. Of de vier nu nog wel snoep lusten? „Ja natuurlijk! We lusten wel iedere dag zoveel.”

Wist je dat jouw neus je helpt bij het proeven van smaken? Je tong proeft alleen zout, zoet, zuur, bitter en umami (scherpe of hartige smaken). Alle andere smaken vormt je tong samen met je neus. In je neus zitten zintuigcellen die reageren op allerlei geuren. Als je vanillepap eet, ruikt je neus de vanillegeur en krijgen je hersenen daarover een seintje. Samen met de seintjes van je tong ‘bedenken’ je hersenen welke smaak je proeft: vanille. Vandaar dat je eten smaakloos is als je verkouden bent.

× ← →