Kijken doe je met je... handen!

„Wist je dat je sommige kleuren kunt horen? Tik... Tik... Dit is de kleur rood. Tikkerdetikkerdetik! Groen.” Rick trekt verbaasd zijn wenkbrauwen op, maar Nadine heeft het al door. Met grote gebaren tekent ze een stoplicht in de lucht. In muZIEum ontdekken de kinderen dat alle zintuigen belangrijk zijn. 

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

tekst: Jennerieke de Kloe; beeld: Tineke van der Eems

Een beetje zenuwachtig zijn ze wel, geven ze toe. Rick van Laar (10) en Nadine Heenck (11) uit Achterberg staan in een donkere ruimte van muZIEum, met een taststok in hun handen. Ze hebben net hun naam in braille getypt, drie-op-een-rij gespeelt met hun ogen dicht en bijzondere brillen opgehad. Nu wachten ze op hun gids, die hen zal laten ervaren hoe het is om blind te zijn. Rick wijst naar de andere kant van de pikdonkere kamer. „Kijk, daar zie je nog een streepje licht onder de deur!” „Waar dan?” Nadine draait haar hoofd alle kanten op. „Ik zie niks!” Dat is precies de bedoeling.

BEETJE OPSCHUIVEN

Er gaat een deur open en iemand komt binnen. „Welkom allemaal. Ik ben Mirjam, jullie gids”, klinkt er een stem. „Vandaag gaan we ‘op vakantie’. Loop maar achter mij aan. Als je de muur volgt, kom je vanzelf wat stoelen tegen. Daar mag je gaan zitten.” Nadine grijpt om zich heen. „Rick, waar ben je? Hoe weten we nu waar we naar toe moeten?” „Kom maar deze kant op”, hoort ze Rick terugroepen. „Het geluid kwam van rechts. Denk ik”, mompelt Nadine. Voorzichtig steekt ze haar taststok voor zich uit. „Let op met het opstapje”, klinkt opeens de stem van gids Mirjam naast haar. Een paar onzekere stappen later voelt Nadine een hand op haar arm. „Ben jij dit, Nadine?” „Rick, ik schrik van je! Kan ik hier gaan zitten?” Rick grinnikt. „Wel een beetje opschuiven, je zit bijna op schoot.”

RIBBELS

„We zijn nu op het station van Parijs”, vertelt Mirjam, als iedereen een stoel heeft gevonden. „Als je niet kunt zien, is het heel lastig om het juiste perron te vinden. Daarom zijn er geleidelijnen. Voel maar eens met je stok over de vloer voor je.” Rick steekt zijn stok uit en beweegt hem van links naar rechts over de grond. „Ik voel ribbels.” „Inderdaad. Door deze ribbellijnen te volgen, vind je de weg naar de uitgang of naar een ander perron”, legt Mirjam uit. „Jullie mogen dat ook gaan doen. Volg de lijnen maar, dan gaan we naar een andere kamer.” Nadine en Rick springen overeind. Hun taststokken botsen tegen elkaar, terwijl boven hun hoofden een Franse omroeper door de intercom praat.

CIJFERS RADEN

„Je bent nu in de hotellobby”, legt Mirjam in de volgende kamer uit. „Kijk maar eens rond, er valt hier van alles te ontdekken.” Nadine en Rick schuifelen langs de muur. „Aah!” Bladeren van een grote plant prikken in Nadines gezicht. Rick heeft inmiddels een telefoon ontdekt, op de balie. Maar hoe weet je nu welk knopje de 9 is? „Het cijfer 5 heeft een streepje op de toets. Voel maar eens. Als je die hebt gevonden, weet je ook waar de andere cijfers zitten.” Rick kijkt verbaasd op als hij Mirjams stem hoort. Hij had niet eens gemerkt dat ze zo dichtbij stond! 

VETERTOUWTJES

„Kom, we gaan winkelen.” Gids Mirjam wijst de weg. „We zijn nu bij een bruggetje, links is de reling.” Rick en Nadine zwaaien met hun armen naar links, tot ze de ijzeren reling te pakken hebben. „Let op, een klein trapje van twee treden” en dan zijn ze in de ‘winkelstraat’. „Wat is dit?” Nadine voelt aan wat langwerpige voorwerpen in een doos. Ze hebben touwtjes. Nee, het zijn veters. „Schoenen!” Inderdaad, de geur van leren schoenen prikt in je neus. 

ZOEKEN MAAR

Voorzichtig steekt Nadine haar stok uit en loopt weer een stukje verder. Plotseling botst ze ergens tegen aan. „Let op, je bent bij de wijnhandel”, klinkt de stem van Mirjam uit het niets. Rick komt ook bij de houten bak vol wijnflessen staan en trekt er een fles uit. „Wat voor soort wijn zou dit zijn? Geen idee, ik zie echt helemaal niets!” Voorzichtig probeert hij de fles weer terug te zetten, maar waar had hij hem eigenlijk gepakt? Met zijn vrije hand voelt hij over de flesdoppen. „Hier voel ik een gat.” Voorzichtig wordt de fles teruggezet. 

Een stukje verderop voelt Rick iets zachts langs zijn gezicht glijden, terwijl er naast hem wat dingen op de grond vallen. Oeps, botsing met een kledingrek! Hoe kan hij nu de gevallen kleding terugvinden? Tastend zoekt hij met zijn stok de vloer af. Waar zijn die hangers gebleven? „Kom maar deze kant op”, klinkt Mirjams stem in de verte, „we gaan een boottochtje maken!” „Nou ja”, zucht Rick, „dan laat ik ze maar liggen.”

RONDVAART

„Help! Mijn stok blijft steken!” Nadine staat plotseling stil, terwijl de taststok vastzit tussen de vlonderplanken van de aanlegsteiger. Met een ruk krijgt ze hem weer los. „Kom maar, dan help ik je in de boot”, zegt Mirjam. „Hier is een paal, daar kun je je aan vasthouden.” Heel voorzichtig laat Nadine zich in de boot zakken. „Hier is nog plek genoeg”, zegt Rick, terwijl hij aan haar arm trekt. Als iedereen in de ‘boot’ zit, start Mirjam de motor. Nadine en Rick voelen de ‘wind’ in hun gezicht, terwijl het bootje hotsend en botsend over het water lijkt te glijden. „We varen over de Seine, een rivier in Parijs”, vertelt de gids. „Links zien jullie de Eiffeltoren. Rechts staat de Notre-Dame, de grootste kathedraal van Parijs.” Nadine en Rick draaien automatisch hun hoofden naar links en naar rechts, maar zien natuurlijk niets in de pikdonkere ruimte. 

OEPS...

De ‘boottocht’ komt ten einde en de kinderen stappen weer de kade op. Rick glijdt uit over de gladde planken. Gelukkig heeft niemand het gezien! Snel krabbelt hij overeind en volgt de stem van Mirjam naar het café. „Zoek maar een barkruk, dan kan je iets te drinken bestellen.” Plotseling botst hij tegen Nadine op. De houten barkrukken schuiven over de vloer, als Nadine er tegenaan valt. „Sorry”, mompelt Rick, „ik zag niet dat je voor me liep.” 

Moe ploffen de kinderen op een kruk en luisteren naar Mirjams stem. „Ik zie 5 procent”, vertelt ze. „Dat betekent dat ik slechtziend ben. Daarom maak ik veel gebruik van mijn andere zintuigen. Door te horen, voelen, ruiken –en soms ook te proeven– kun je heel veel te weten komen over je omgeving. Maar dat is wel vermoeiend!” Dat hebben de kinderen ook ontdekt. Terwijl Rick het wisselgeld zoekt dat ergens op de bar moet liggen, neemt Nadine een grote slok uit het blikje dat Mirjam voor haar neerzet. „Lekker, echte Coca-Cola!”

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

„HUH? IK HAD ALLANG GEWONNEN!"

Op het doe-plein van muZIEum is van alles te ontdekken over blind of slechtziend zijn! „Dus ik moet deze knop indrukken en dan de één, twee, drie en vijf.” Rick staat achter een soort typemachine en drukt allerlei knopjes in. Even later houdt hij trots een papiertje met vier bobbeltjes in de lucht. „Dit is de R van Rick.” Elke letter van het alfabet heeft een ander bobbeltjespatroon. Zo kunnen blinde en slechtziende mensen toch lezen, door met hun vingers de bobbeltjes voelen. 

Op de tafel naast de braillemachine ligt een drie-op-een-rij-spel. Nadine pakt de rondjes en Rick de kruisjes. Met hun ogen dicht leggen ze één voor één een figuurtje op het speelbord. „Nadine, jij had er toch al een in het midden gelegd? Volgens mij is hij nog open.” Verbaasd doen ze hun ogen open. „Huh? Ik had allang gewonnen!” zegt Rick, terwijl hij naar de drie kruisjes op de onderste rij wijst. Tijd voor een spelletje memory, niet met kaartjes maar met doosjes die geluid maken. Zelfs met open ogen een echte uitdaging!

(dit artikel komt uit Kits 19)

× ← →