Lotte en Ketsie turen naar de lucht bij het KNMI

Hoe weet het KNMI van tevoren wat voor weer het wordt? Meteoroloog Marco van den Berge laat het vandaag speciaal voor Kits zien aan Lotte Rijksen uit Bilthoven en Ketsia Malou uit De Bilt.

Voor meteoroloog Marco naar het meetveld achter het KNMI-gebouw loopt, kijkt hij even omhoog en wijst hij naar een wolk die straks over het meetveld zal drijven. De wolk heeft aan de bovenkant een duidelijke rand. „Dat betekent dat er nog geen regen uit komt. Waarschijnlijk blijft het droog. Alleen als de wolk snel groeit, zou het kunnen gaan regenen.” Meteen wijst hij een wolk aan de andere kant aan. Hij vraagt aan de meiden of ze verschil zien. „Deze is groter”, ziet Ketsia Malou (12). „En aan de bovenkant zie je niet zo’n rand”, vult Lotte Rijksen (11) aan. Volgens Marco regent het waarschijnlijk op de plek waar die wolk hangt. „Maar helemaal zeker weet ik het niet. Het zou ook kunnen sneeuwen.” De meiden kijken elkaar enthousiast aan. „Kunnen wij het weer zo zelf ook voorspellen?” Marco grijnst. „Ja hoor, als je goed oefent wel!”

Samen lopen ze het meetveld op. Het is een groot grasveld, waar een heleboel witte apparaten op staan. Sommige meten de temperatuur, andere de wind, het zicht, de wolken, de straling of de neerslag. Marco wijst ook een apparaat aan dat niet meet hoeveel neerslag er valt, maar juist welke soort het is: regen, sneeuw of misschien zelfs wel hagel. Ook laat hij zien dat het KNMI elke nacht een weerballon oplaat en vertelt hij over een speciale weersatelliet. Met alle meetgegevens bij elkaar maakt de computer een berekening, waarmee een weersverwachting wordt gemaakt. En dat is erg belangrijk voor piloten, schippers en mensen op de weg.  Andere bedrijven gebruiken de gegevens van het KNMI om het weerbericht te maken dat je in de krant of op internet leest. „Hoelang van tevoren kunt u het weer voorspellen?” vraagt Ketsia. „Op sommige websites staat het weerbericht al voor twee weken.” Marco vertelt dat zo’n verwachting niet erg betrouwbaar is. Voor een week kun je wel een redelijk betrouwbare weersverwachting maken, maar alleen voor de komende twee dagen kan het echt nauwkeurig. 

Sneeuw

Niet alleen in De Bilt wordt het weer in de gaten gehouden: in totaal zijn er in Nederland 35 meetstations. En ze zien er allemaal hetzelfde uit. Via de computers komen gegevens uit het hele land binnen. In de weerkamer houdt meteoroloog Rob vanmiddag het weer in de gaten voor kleine vliegvelden. Hij zit achter een bureau met wel twaalf schermen. Samen met Marco geeft hij uitleg. Ketsia herkent in een van de kaartjes het beeld dat gebruikt wordt op de website buienradar.nl. „Dat klopt. Zij gebruiken de beelden van onze neerslagradar,” legt Marco uit. De radar zit in de bol boven op het KNMI-gebouw. Hij zendt signalen uit, die weerkaatsen als er neerslag uit de lucht valt. Hoe langer het duurt voor zo’n signaal terugkomt, hoe verder de regenbui verwijderd is. En daar maakt de computer automatisch een neerslagkaartje van. Lotte: „Ik vind het echt leuk om te horen dat de bol op de toren daarvoor bestemd is. We rijden heel vaak langs het KNMI-gebouw en zien die bol dan altijd, maar ik had geen idee waar hij voor was.”

Marco toont de buien van vandaag via de computer. De meiden zien op het kaartje dat een strook in Friesland roze kleurt, als de wolken weg zijn getrokken. „Weet je wat dat betekent?” vraagt Marco. Hij legt uit dat roze het kleurtje is dat op deze kaart gebruikt wordt voor sneeuw. En ja, dan weten de meiden het meteen: in Friesland heeft het vandaag gesneeuwd! En het was een dik pak ook, van wel 7 centimeter. Marco vertelt dat hij het leukste aan zijn werk vindt, dat het weer de hele tijd door verandert. „Het weer heeft veel invloed op het leven van mensen. En als er zwaar onweer aankomt of als het gaat ijzelen, is ons werk ontzettend belangrijk. Stormen en sneeuw blijven voor mij altijd interessant.”

Wat vond Ketsie ervan? 

Ketsia: „Ik vond het erg leerzaam om een keer bij het KNMI binnen te kunnen kijken. Als ik voortaan een weerbericht zie of hoor, weet ik wat er allemaal voor nodig is om dat te maken. Andere bedrijven die ook een weersverwachting maken, gebruiken daarvoor de meetgegevens van het KNMI. Het was ook grappig om oude apparaten te zien en te ontdekken dat de metingen vroeger heel anders uitgevoerd werden dan nu.”

Wat vond Lotte ervan? 

Lotte: „De meteoroloog legde heel begrijpelijk uit hoe meetapparatuur werkt en wat er in een weerkamer allemaal gebeurt. In de weerkamer kon je goed zien hoe alle gegevens van de verschillende apparaten bij elkaar komen. Het lijkt me best moeilijk om meteoroloog te zijn. Het leukst van vandaag vind ik dat ik nu weet wat er in de bol op de toren van het KNMI-gebouw zit.”

× ← →